11 Eylül 2024
HALKLA İLİŞKİLER VE MEDYA MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN BİLDİRİLMİŞTİR
DAÜ SAGAM, DENİZ KAPLUMBAĞALARININ YAZ SEZONU YAVRU SALIMI
İLE İLGİLİ AÇIKLAMALARDA BULUNDU
Doğu Akdeniz Üniversitesi Sualtı Araştırma ve Görüntüleme Merkezi (SAGAM) Başkanı Yrd. Doç. Dr. Burak Ali Çiçek deniz kaplumbağalarının 2024 yılı yaz sezonunda yavru salımı ile ilgili açıklamada bulundu. Yrd. Doç. Dr. Çiçek yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakan Yardımcılığı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanlığı’na bağlı Çevre Koruma Dairesi tarafından alınan izinle, 2008 yılından beri Gazimağusa, Yeniboğaziçi ve İskele sahillerindeki deniz kaplumbağalarının izlenmesi ve korunması projesini sürdürmekteyiz. Bu proje kapsamında yaptıklarımızı DAÜ Fen ve Edebiyat Fakültesi, Biyolojik Bilimler Bölümü öğretim üyeleri, öğrencileri ve farklı ülkelerden gelen gönüllülerle birlikte gerçekleştirmekteyiz.
Projemiz kapsamında, deniz kaplumbağalarının yuva davranışı ile ilgili bilimsel bilgi toplamanın yanı sıra kumsalda geçirdikleri inkübasyon süresince korumaya öncelik veriyoruz. Koruma çalışmasını öncelikle insan ve insan faaliyetlerinin oluşturduğu yan etkilere karşı sürdürmeye çalışıyoruz. Deniz kaplumbağaları hayatlarını denizde geçirmekle birlikte sadece üreme döneminde, suda gerçekleşen çiftleşmeden sonra dişilerin kumsala yumurtalarını bırakması neticesinde inkübasyon sürecinde karada bulunurlar. Yumurtadan çıkan yavrular, gece veya sabahın ilk saatlerinde hızla denize dönerler ve derinlere doğru yüzerler. Derine dalma yeteneği kazanıncaya kadar deniz yüzeyindeki besinlerle beslenir, belirli bir olgunluğa yetiştikten sonra dipten beslenmeye başlarlar. Kumsalda bulundukları sürede korumasızdırlar.
KKTC sahillerinin bazıları doğrudan koruma alanı olup, akşam 8’den sonra insan girişine kapatılmıştır. Gazimağusa, Yeniboğaziçi ve İskele sahillerinde koruma altında olan alanlarda kumsallara araç ile girişin, kum almanın, atık bırakmanın (organik – inorganik), kumsal yapısına ve kumsalda bulunan canlılara (flora ve fauna) zarar verecek çadır, şemsiye gibi geçici veya her türlü kalıcı yapının yasak olmasını kapsayan genel koruma kuralları geçerlidir. Ancak, maalesef Çevre Koruma Dairesi, ilgili Kaymakamlık, Polis Genel Müdürlüğü ve ilgili Belediyelerin de desteği ile yürüttüğümüz korumaya yönelik bilgilendirme çalışmalarımızda toplumumuzun bazı bireylerinin bu kurallara uymak istemediğini de gözlemliyoruz.
Çevrenin korunması toplumdaki her bireyin sorumluluk alması ile mümkün olabilecektir. Bu amaçla, toplumumuzdaki bireylere ancak “ağaç yaşken eğilir” atasözünü dikkate alarak özellikle çocuklara yönelik farkındalık artırıcı etkinlikler yapıyoruz. İlköğretim, ortaöğretim ve üniversite gibi eğitim kurumları ve ayırım yapmadan her ortamda etkin olmakla birlikte, yuva döneminde yavru salımı yaparak sahillerde de bilgilendirme çalışmaları yapıyoruz. Farkındalık artırma etkinliğimizi ilgi çekici kılmak için, değişik nedenlerle yuva içerisinde sıkışmış ve müdahale edilmezse ölecek olan yavru deniz kaplumbağalarını birlikte denize uğurluyoruz. Doğal döngüsüne müdahale etmediğimiz için bu tip etkinliklerde yavru sayımız değişkenlik gösterebiliyor ancak 2024 yılı yaz döneminde toplamda yaklaşık 2000 kişi ile birlikte yavru salımı gerçekleştirdik. Önceliği çocuklarımıza verecek şekilde herkesin bu kaplumbağaları gözlemlemesini ve çocuklarımızın yavruların denize ulaşma anını seyretmesini sağladık.
Proje kapsamında yapılan faaliyetler DAÜ olanaklarının yanı sıra sponsorlar sayesinde gerçekleştirilmektedir. Başta ana sponsor olan İş Bankası ile Mağusa Ravelin, Desdemona, Mağusa Salamis, Mağusa Kale, The Othello Citadel of Virtual, Young Professionals Cyprus Virtual Lions Kulüpleri, Lefkoşa Başkent, Lefkoşa Kuzey Kıbrıs ve Lefkoşa Arasta Lions Kulüpleri, Girne Ada, Girne Özgür Ada, Girne Beşparmak ve Güzelyurt Yeşilada Lions Kulüpleri, District 135 Kuzey Kıbrıs Yönetim Çevresi ile Solmaz Seyahat, Merit, Semra Limited ve BEM’e, bizlere destek veren herkese çok çok teşekkür ediyoruz.”
