Geçenlerde Türkiye’nin başkenti Ankara’da bir konser duyumu aldım. Sıradan bir koro olduğunu sanmıyorum dikkatimi çekti ve araştırma gereği duydum. Zamanında tanıma fırsatı bulduğum bir arkadaşla irtibata geçip günümüz Klasik Türk Müziğinin sancılı geçişlerinde müzikseverlere geçmişin aynasında yolculuk yapma fırsatı veriyor. Bu koronun özelliği nedir. Ortalıkta o kadar koro varken neden?
Öncelikle koronun kurucusunu ele alalım. Geçmişinde eğitmenlik yapmış müziğe olan tutkusu ile Kültür bakanlığında Klasik Türk Müziği şefliği ile Üniversitelerde Türk Musikisi üzerinde Öğretim görevlisi olarak çalışmış Şentürk Deveciden bahsedeceğim. Şentürk DEVECİ 1957 Turhal’da doğdu. 1979 yılında Yüksek Teknik Öğretmen Okulundan mezun oldu. Ankara Yapı Meslek Lisesinde öğretmenlik ve müdür yardımcılığı yaptıktan sonra 1986 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığının açtığı sınavı kazanarak Ankara Devlet Klâsik Türk Müziği Korosuna girdi. 1995 yılında Koro Şef Yardımcısı oldu. 14 sene sonra 2008 yılı aralık ayında kendi isteğiyle bu görevinden ayrıldı. Koro Şefi olarak birçok konser yönetti. Diyanet İşleri Başkanlığının açmış olduğu “Çocuk şarkıları beste yarışması ” ile Yozgat “1. Sürmeli Türk Sanat Müziği Beste” ve Etimesgut Belediyesi “2. Amatör ses” ve Karaman Vakfı “Yûnus Emre Şiirleri Beste” yarışmalarında jüri üyeliği yaptı. T.R.T Repertuarına girmiş ve toplam 300 civarında eserleri vardır. Fârûk Nâfiz Çamlıbel’in “Han Duvarları” şiirinin tamamını “Kâr-ı Nâtık” tarzında 40 makam ve 10 usûl kullanarak besteledi. “Türk Mûsikîsi Makamları -Selahattin Pınar, Lem’i Atlı, Rahmi Bey,Tanburi Ali Efendi,Yılmaz Pakalınlar,Muzaffer İlkar, Tahir Karagöz, Kani Karaca, Suphi Ziya Özbekkan, Hacı Sadullah Ağa Hayatı ve eserleri”adlı kitaplarını hazırlamış, PDF olarak ücretsiz sunuma arz etmiştir. Faslı Nev ile Seyr-i revnâk formlarını terkip etmiştir.Mevlevi ayininden Beste, Ağır Semâî,Yürük Semâî, Şarkı, Marş, Çocuk Şarkısı, İlâhi Köçekçe ve Türkü. Saz eserlerinde ise Peşrev, Saz Semâîsi, Sirto, Taksim olmak üzere her formda eserler beştelemiştir. Sazkâr-ı nâk, Şedd-i dügâh, Şedd-i nigâr ve Evc-i nigâr makamlarını terkip etti, Dügâh-ı acem, Mâhûr-aşîran makamlarını da yeniden canlandırmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığının ‘’Az kullanılan Makamlarda ve usullerde Beste Yarışmasında ‘’ Bir eseri birinci, iki eseri de ikinci, Karaman 1.Yûnûs Emre Şiirleri Beste yarışmasında da birinci olmuştur. 2013 yılında yapılan 9. Amasya Altın elma Türk Sanat Müziği beste yarışmasında bir eseri 3. lük ödülüne lâyık görülmüştür. Hatay valiliği ve Mustafa Kemal Üniversitesinin 2014 Yahyâ Kemâl Beyatlı yılı etkinliği çerçevesinde düzenlenen “Yahyâ Kemâl Beyatlı şiirleri beste yarışması’nda” ise “Gönlümle oturdum da hüzünlendim o yerde” adlı Muhayyerkürdî şarkısı birincilik ödülünü almıştır. 2016 yılında yapılan “Ahmet Yesevi şiirleri Beste yarışması”nda Nikriz İlahisi ile 2.lik, Şehnaz İlahisiyle de 1.Mansiyon ödülüne layık görülmüştür. 2016 yılında yapılan Uluslar arası “İlâhi aşkın sesi” beste yarışmasında da 4. olarak mansiyon ödülünü almıştır. 2020 ve 2021 yılında yapılan Antalya Altın nota Beste yarışmasında eserleri Finale kalarak toplam ödüle layık görülmüştür. 2021yılında Konya Belediyesi Mehter Marşı Ve Hacı Bayram Veli Üniversitesi Safahattan Besteler yarışmalarında mansiyon ödülü almıştır. 2009-2014 yılları arasında Kültür ve Turizm Bakanlığı Ankara Devlet Klâsik Türk müziği Gençlik Korosu Şefliğini 2015-2016 yılında Ankara Devlet Klâsik Türk Müziği Korosu Şefliğini yapmıştır.. Keçiören ve Mamak belediyesi konservatuarlarında Türk musikîsi nazariyatı, Türk musikîsi repertuarı dersleri ile Gazi Üniversitesi Güzel sanatlar Fakültesi Müzik Öğretmenliği bölümünde 3.ve 4. sınıflara Türk mûsikîsi koro derslerini verdi. Diyânet Vakfı bünyesinde imamlara Türk Mûsikîsi Makamları ve Nazariyatı dersini verdi. 2009-2012 yılları arasında T.R.T. Repertuar Kurulu üyeliği yaptı. 2012 yılından itbâren de TRT araştırma kurulu üyeliğine seçilmiştir Evli ve bir çocuk babası olan Şentürk Deveci, Kültür ve Turizm Bakanlığı Ankara Devlet Klâsik Türk Müziği Korosundaki görevinden 10 Şubat 2022 de yaş haddinden emekli olmuştur.
Şimdi anladınızmı ne kadar dolu bir müzik adamı olduğunu. 11 Haziran günü Ankara Yılmaz Güney Sahnesinde sezon sonu konserlerini verdiler seyircilerin dönüşünü aksedeyim sizlere;
Hangisinden başlayayım!
A’dan Z’ye mükemmel ama ben birkaçını belirteyim:
Her şefte görmek istediğim ama göremediğim bu akşam Ş.D.’de gördüm: Solist bir adım geride, Şef bir adım önde ve solistin 30-45 derece solunda! Solist Şef’e bakmadan Şef’e hâkim yani!
Hep söylüyorum ki dün de söyledim, Sazende, Koro, Solistler sanki İsviçre Saati’nin çarkları gibi uyumluydu.
Koro çok müthişti.
Konser uzun sürmesine karşın koltuk boşaltan olmadı!
Çok çeşitli korolardan koristler, solistler dinleyiciler arasında yerini aldı. Dikkatimi çok çeken bir nokta: Aradaki sohbetlerden hiç kimse bıkkınlık duymadı! Bıkkınlık bir yana konserin bitiş anına kadar bütün sohbetler ilgiyle izlendi.
Diğer bir nokta: Başından sonuna, arada fuayede herkes Ş.D’den sitayişle birbirine bahsetti.
Bir diğer nokta: Bildiğim veya bilmediğin anekdotları o akşam ve ertesi gün başkalarına sattım!
Sunucunun olmayışı hiç yadırganmadı ve hatta şefin bu yöndeki performansı sempatiyle karşılandı
Velhasıl, övgü dolu, takdire şayan, saygın bir konser anılarımıza yerleşti.
Sevgi ve saygılarımla
Alp ARPAD – Yazar
En iyi şekilde vermekten kaçınmadığınız bilge ve destekleyici müzik eğitiminizin sonuçları dün akşam sergilendi. Emeklerinize, bilgi ve gönlünüze sağlıklar olsun Hocam.
Verileni en iyi şekilde değerlendirmiş olan sazende ve hanendeleri candan kutlarım. Başarıları daim olsun. Bu başarıda; özgün tavrı, akıllı ve sevecen idaresi ile Mehmet Başkan’ın büyük katkısı bulunmakta. Onu da kutlar, katkıları için teşekkürlerimi sunarım.
Amatör koroların Türk klasik ve Türk sanat müziğinin yaşaması ve geniş kitlelere yayılmasındaki; katılımcıların yaşamlarında renk bulmaları, huzur duymaları ve morallerinin artmasındaki rolü çok büyük. Siz ve sizler gibi diğer değerli hocalar var olunuz.
Prof. Dr. Sirel Karakaş
İyi ki konserine gelmişiz daha önceki konserlerde de çok katılmak istedim ama sağlığım elvermedi bugüne kısmetmiş. Dünden bugüne Klasikten neo klasik eserlere yer vermende ayrı bir ustalık. Ayrıca bana ve eşime gösterdiğin ilgiye ve beni yıllar öncesine götüren anlattığın anılara sonsuz teşekkür ederim. Koronun içerisinde yıllardan beri görmediğim ama gerek korolarımda gerekse özel ders verdiğim birkaç öğrencim beni hatırladı ve yanıma gelip hatır sordular çok memnun oldum vefa başka birşey tabi gelmeyende oldu. Bil cümle
Solistleri koroyu sazendeleri ve özellikle seni candan kutluyorum. İnşaallah bir dahaki konserinde birlikte olmak dileğiyle bana ihtiyacın olursa haberim olsun yeter bizler mûsıkinin hizmetkârlarıyız.
Ali Osman Güngör TRT emekli ud sanatçısı koro şefi.
Türk müziğinin sevdirmek müziğe katkı verenler gönül verenlerle aynı yolda ilerlemekle olur müziğin icrasına gönül verenler geçmişten günümüze bayrak yarışı gibidir. Unutulmuş tozlu raflarda yer almış o kadar çok eser var ki önemli olan bu eserleri gün yüzüne çıkarmak. Yeşilçam klasikleri hepimizin gönlünde yer etmiş ağzımızda plesenk olmuştur 1960, 1970 yıllarına ait baş yapıtlar unutulmayan birer melodi kulaklarımızda yediden yetmişe her kesimin dimağına yerleşmiştir. Ancak Lem’i Atlı,, Tanburi Ali Efendi, Tatyos efendi ve tarihe adını yazdırmış birçok değerli musiki duayenleri günümüz unutulanlar arasında yerlerini almışlardır. Müsikişinas olmak başka alemde başka bir boyuta yolculuk yapmak ayrı bir tatdır kanımca. Usul ve makam bilgisi ile donanımlı bir öğretenle yollarını birleştirmek öğretene de öğrenene de ayrı bir haz verir. Bu bilgiler ışığında gelin o geceye dönelim.
Ve programda neler varmış bir göz gezdirelim.
Acem-Kürdî Peşrevi Beste: Şentürk Deveci ait peşrevle başlıyor
2.Acem-Kürdî Murabbâ Beste -Beste:Muallim İsmâil Hakkı Bey
Solist: Deniz Seltuğ KOÇAK
“İntizâr-ı makdeminle reh güzârın gözlerim
Gel yetiş ey bî-vefâ yollarda kaldı gözlerim
Oldu vasl-ı gülşen-i rûyinle ey gül berk-i naz
Hasb-ı hâl-i andelîban te’kid eder gözlerim”
3.Acem-Kürdî Ağır Semâi Beste:Muallim İsmâîl Hakkı Bey
Solist:Olunay ÇALIMLI
“Firâk-ı yâr beni yaktı, dem â dem âh ü zâr oldum
Uçup gittin bu gülşenden, güle hasret hezâr oldum
Şebâbım âh ile geçti, kemâle ermeden soldum
Niçin terk eyledin zâlim, cüdâ düştüm nizâr oldum”
4.Acem-Kürdî Yürük Semâî Beste:Muallim İsmâîl Hakkı Bey
Solist:Vezire PEKÇAKIR
“Gönlüm yine ol şûh-i sitem-kâre mi kaldı
Bî-çâre gönül sen gibi gaddâre mi kaldı
Bin yes’ü meşakkâtle benim geçmede ömrüm
Hep cevr ü cefâ âşık-ı gamhâre mi kaldı”
5.Acem-Kürdî Şarkı Beste:Nikoğos Ağa
Solist:Bahar ŞİMŞEK
“Sevdi gönlüm ey melek simâ seni
Ben kadar var mı seven cânâ seni
İsterim bir lâhzacık tenhâ seni
Kaç gün oldu görmedim zîrâ seni”
6.Acem-Kürdî Şarkı Güfte:Cenap Muhittin Kozanoğlu
Beste:Şemseddin Refik Fersan
Solist:Vedia ULAK
“Rüzgâr uyumuş, ay dalıyor, her taraf ıssız
Ölgün bakıyor, varsa uzak, bir iki yıldız
Bak, çıt bile yok, korkma, benim bahçede yalnız
Ey gözlerinin rengi kadar kalbi güzel kız”
7.Acem-Kürdî Şarkı Beste:Selânik’li Ahmet Bey
Solist:Abdurrahman SÜNBÜL
“Bir vefâsız yâre düştüm hiç beni yâd etmiyor
Bâdeler güller çemenler gönlümü şâd etmiyor
Her ne yapsam nev-nihâlim gamdan âzâd etmiyor
Bâdeler güller çemenler gönlümü şâd etmiyor”
8.Acem-Kürdî Şarkı Beste:Sadi Hoşses
Solist:Serpil BAL
“Öyle bir zâlime düştüm ki niyâz dinlemiyor
Yakıyor âteş içinde o figân istemiyor
Sanmayın bahtı açılmış da gönül inlemiyor
Neylesin sevdiği gül gonca figân istemiyor”
9.Acem-Kürdî Şarkı Güfte ve Beste:Faruk Kayacıklı
Solist:Sevil TERZİOĞLU
“Sana eller ne güzelsin demesin kıskanırım
Ele yâr olma sakın sen güzelim, yalvarırım
Güle, mehtâba bürün de, seni hiç görmesin ağyar
Ele yâr olma sakın sen güzelim, yalvarırım”
Ettiklerime şimdi peşîmânım efendim”
10. Acem-Kürdî Şarkı Güfte ve Beste:Zeki Müren
Solist:Dilek ÇAĞLAYAN
“Zehretme hayâtı bana cânânım
Elemlerle doldu benim her ânım
Kederinle yanıp sönse de cânım
İnanki ben yine ah sana hayrânım”
11. Acem-Kürdi Şarkı Güfte ve Beste:Arif Sami Toker
Solist:Cansu Yıldırım ENSARİOĞLU
“Artık gelecek sanma sakın geçti o günler
Rûhumda bugün şarkımızın nağmesi inler
Şen besteler âhengini nağmenden alırken
Sızlar yine kalbim senin aşkınla derinden”
12. Acem-Kürdî Şarkı Güfte:Rüştü Okyar Beste: Şentürk Deveci
Solist: Arzu ALTUN
“Kalmamış aşkımın sende bir izi
Gözlerin bu gece yalan söylüyor
Üzmeyelim artık bir birimizi
Gözlerin bu gece yalan söylüyor”
13. Acem-Kürdî Şarkı Güfte ve Beste:Muallim İsmâîl Hakkı Bey
Solist:Seyhan Çakıcı DURUKALP
“Fikrimin ince gülü
Kalbimin şen bülbülü
O gün ki; gördüm seni
Yaktın ah yaktın beni”
14. Acem-Kürdî Şarkı Güfte:M.Nihat Etiz Beste:İzzet Altınbaş
Solist:Neriman KABAR
“Bak yine geçti bahar
Gül neylesin neylesin
Gelmeyince nazlı yâr
Yol neylesin neylesini”
II.BÖLÜM
1.Kürdî’li hicazkâr Giriş Taksîmi Asım DOĞANALP
2.Kürdî’li hicazkâr Şarkı Beste:Bimen Şen
Solist:Elnara AHMETZÂDE
“Koparan sînemi ağyâr elidir
Dost elinden yüreğim yârelidir
Yâreme yâre açan yâr elidir
Dost elinden yüreğim yârelidir”
3.Kürdî’li hicazkâr Şarkı Beste:Emin Ongan
Solist:Müge GÜÇLÜ
“Bitse de hicrânlı ömrüm bitmiyor hasret demek
Ağla kalbim ağla gönlüm ağla artık gözlerim
Bir vefâsız aşkı yazmış alnıma mâdem felek
Ağla kalbim ağla gönlüm ağla artık gözlerim”
4.Kürdî’li hicazkâr Şarkı
Güfte:Ercüment Er Beste:Sâdettin Kaynak
Solist:Lütfi KAYA
“Bir esmer dilberin vuruldum hüsnüne
Elâ gözlerinin ilâhi hüznüne
Yaralı sesinin derinden derine
Çağlayan ne hâzin akışı vardı”
5.Kürdî’li hicazkâr Şarkı
Güfte:Rıza Polat Akkoyunlu Beste:Sâdettin Kaynak
Solist: Yusuf MALLI
“Yalancıdır hep aynalar
Gir kalbime gör kendini
Gerçek yüzün bir bende var
Gir kalbime gör kendini”
6.Kürdî’lihicazkâr Şarkı Güfte ve Beste:Yesâri Asım Arsoy
Solist:Fatma YALÇIN
“Ömrümce o saf aşkını kalbimde yaşatsam
Kirletmem onu kendimi hicrâna da atsam
Bezminde geçen bir geceyi bin yıl uzatsam
Doymam o güzel sînede ömrümce de yatsam”
7.Kürdî’lihicazkâr Şarkı Güfte ve Beste:Muzaffer İlkar
Solist:Emrah ELÇİN
“Çamlar arasından süzülürken mehtap neydi o akşam adalar
Hâla titriyorum o geceyi anıp neydi o sesler şarkılar
Rüzgâr deniz mehtap inliyordu âlem neydi o akşam adalar
Geçti geçti yıllar gönüllerde kalan hâtıralarla şarkılar”
8.Kürdî’lihicazkâr Şarkı
Güfte:Cansın Erol Ozan Beste:Dr.Selâhattin İçli
Solist:Nigar Şimşek AĞAÇDİKEN
“Güneşin battığı yerde
Bir dönülmez ufka gittin
Beni böyle dertli garip
Bitkin bıraktın”
9.Kürdî’lihicazkâr Şarkı
Güfte:Hülya ŞİMŞEK Beste:Özdemir Hafızoğlu
Solist:Hülya ŞİMŞEK
“Dile benden ne dilersen sana bin can vereyim
Seni Leylâ seni Mecnûn gibi candan seveyim
Sana ömrüm bile versem yine azdır bilesin
Suya hasret bu yürekten dile ummân vereyim”
10. Hüzzam Şarkı Beste:Musa Süreyya Bey
Solist:Metin KÖSE
“Sen sanki bahârın gülüsün şen çiçeğimsin
Sen her gece rûyâma giren gözbebeğimsin
Sen şimdi uzaklarda gülen bir meleğimsin
Sen her gece rûyâma giren gözbebeğimsin”
11. Hüzzam Şarkı Güfte:Şahap Gürsel Beste:Avni Anıl
Solist:Nurten GUGUL
“Ayrılık ümitlerin ötesinde bir şehir
Ne bir kuş, ne bir haber, ne de bir selâm gelir
Çâresiz seslenişler, beyhûde bekleyişler
Bir tesellî yerine hüzünlü akşam gelir
Ne bir kuş, ne bir haber, ne de bir selâm gelir”
12. Hüzzam Şarkı Güfte:İlham Behlül Pektaş Beste:Avni Anıl
Solist:Seçil KABAR
“Akşamın olduğu yerde bekle diyorsun gelmiyorsun
Çünki; seni çok sevdiğimi biliyorsun, gelmiyorsun
Mevsimler gelip geçiyor, sen gülüyorsun, gelmiyorsun
Çünki; seni çok sevdiğimi biliyorsun, gelmiyorsun”
13. Hüzzam Şarkı Güfte ve Beste:Hüseyin Mayadağ
Solist:Nurettin KAYALI
“Hayat budur sevgilim geçenler unutulur
Yâre ömrünü versen yine başka yar bulur
Bu şifâsız yaradan sanma gönül kurtulur
Yâre ömrünü versen yine başka yar bulur”
14. Hüzzam Şarkı Beste:Akın Özkan
Solist:Gülşen KARATAŞ
“Seni çılgın gibi sevdim
Yoluna ömrümü verdim
Hani artık sen benimdin
Senden asla ayrılamam
Ve programı “İzmir’in Dağlarında Çiçekler Açar” eseri ile sonlandıran Bestekar, Söz yazarı ve Müzik Adamı Şentürk Deveci o gece gelen konuklara farkındalık yaratarak Türk müziğine katkı sağlayanları, usulleri makamları ve Klasik Türk Müziğini geldiği noktayı gönül kapından taşanları bir bilge tarzı ile keyifli dakikalar yaşattı.
Solistlerden Arzu Altun daha önce TRT personel korosu ile adamiza gelip DAÚ de RRD anısına konser vermiş ti
