10 Mart 2022
DAÜ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ’NDEN 10 MART DÜNYA BÖBREK GÜNÜ AÇIKLAMASI
Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Müjgan Öztürk, Dünya Böbrek Günü nedeniyle bir yazı kaleme aldı. Yrd. Doç. Dr. Öztürk, “Sağlıklı Bir Yaşam Tarzı ve Beslenme ile Böbreklerinizi Koruyun” başlıklı yazısında şu ifadelere yer verdi:
“Her yıl Mart ayının ikinci Perşembesi Dünya Böbrek Günü olarak kutlanmakta olup, bu günün amacı böbrek sağlığı ve hastalıkları konusunda farkındalığın artmasıdır. Dünya Böbrek Günü’nün 2022 yılı teması ‘Herkes İçin Böbrek Sağlığı – Daha İyi Bir Bakım İçin Bilgi ve Eğitim Eksikliğinin Giderilmesi’ olarak belirlenmiştir.
Tüm dünyada 850 milyon böbrek hastası olup, 2040 yılında böbrek hastalıklarının, 5’inci önde gelen ölüm nedeni olacağı öngörülmektedir. Ülkemizde de böbrek hastalıkları oldukça yaygındır. Kıbrıs’ta her 10 kişiden birinin böbrek hastası olduğu ve tüm nüfusta yaklaşık 35,000 civarında böbrek hastası bulunduğu tahmin edilmektedir.
Böbrek hastalıklarının temel risk faktörleri arasında Diyabet, hipertansiyon obezite, kardiyovasküler hastalıklar ve ailesel böbrek hastalıkları yer almaktadır. Dolayısıyla bu hastalıklardan herhangi birine sahip olan bireylerin mutlaka böbrekleri ile ilgili kontrollerini düzenli olarak yaptırmaları önemlidir. Erken tanı böbrek hastalığının ilerlemesini yavaşlatabilir veya önleyebilir.
Beslenme böbrek hastalıklarının hem önlenmesinde hem de tedavisinde çok büyük öneme sahiptir. Böbrek hastalıklarından korunmada ilk adım diyetinizde çeşitliliği sağlamak ve tüm besin gruplarından dengeli şekilde tüketim yapmaktır. Pek çok araştırma, tam tahıllardan, zeytinyağından, otlardan, sebze ve meyvelerden, balık ve kuru baklagillerden, az yağlı süt ürünlerinden zengin, kırmızı et, doymuş yağ ve şekerden fakir olan Akdeniz diyeti tüketiminin böbrek hastalıklarına karşı koruyucu olduğunu ortaya koymaktadır. Bu nedenle bir Akdeniz adası olan Kıbrıs’ta Akdeniz diyetini hayatımızın bir parçası haline getirmeliyiz.
Önemli bir diğer nokta ise tuz tüketimidir. Günlük tuz tüketiminin azaltılması, hem kan basıncını dengelemek, hem de görevi vücuttaki sodyum dengesini sağlamak olan böbreğin yükünü azaltmak açısından çok önemlidir. Günlük tükettiğiniz tuzun büyük bir kısmı satın aldığınız besinlerden gelmektedir. Bu nedenle alışveriş yaparken etiket okumaya özen göstermeli, tuz ve sodyumu düşük ürünleri tercih etmelisiniz. Peynir, hellim ve zeytin alırken az tuzlu veya tuzsuz olanları tercih etmeli, turşu ve salamura besinlerden kaçınmalısınız. Tuz yerine baharat ve limon gibi çeşni vericilerle yemeklerinizi lezzetlendirmek de günlük tükettiğiniz tuz miktarını azaltmaya yardımcı olacaktır.
Düzenli bir yaşam tarzı en az beslenme kadar böbrek sağlığını korumak için gereklidir. Bu doğrultuda her gece 7-8 saat uyumak, sigara tüketmemek, alkol tüketme alışkanlığımız varsa bunu sınırlandırmak ve fiziksel olarak aktif olmak yine böbrek hastalıklarından korunmada izlenebilecek önemli adımlardır.
Unutmayın sadece böbrek hastalığının farkında olmak yeterli değildir. Böbreğiniz ile ilgili kontrolleri düzenli olarak yaptırmanız, sağlıklı beslenmeniz, kan şekeriniz, kan basıncınız, kan kolesterol ve trigliserid düzeylerinizi kontrol altında tutmanız ve şişman veya hafif kilolu iseniz kilo vermeniz böbrek hastalıklarından korunmak veya ilerlemesini engellemek için gereklidir.”
