DAÜ-SAGM 11 BİNİN ÜZERİNDE DENİZ KAPLUMBAĞASINI DENİZLE BULUŞTURDU
Doğu Akdeniz Üniversitesi Su Altı Araştırma ve Görüntüleme Merkezi (DAÜ-SAGM), kıyısal
alan tahribatının canlı gruplarını olumsuz etkilemesine karşı mücadelesini sürdürüyor. DAÜ-
SAGM tarafından İş Bankası ana sponsorluğunda 12 yıldır yürütülen İskele, Yeniboğaziçi ve
Gazimağusa Kıyısal Alanı Deniz Kaplumbağalarını İzleme ve Koruma Projesi kapsamında,
toplamda 11,050 deniz kaplumbağası yavrusunun denizle buluşması sağlandı. DAÜ-SAGM, 6
aylık çalışma dönemi boyunca tespit edilerek koruma altına alınan deniz kaplumbağası yuvası
sayısının 215 olduğuna, ancak bu yuvaların %7’sinin kumsala yapılan araç girişleri nedeniyle
tahrip olduğuna dikkat çekiyor.
“En Olumsuz Deniz Kaplumbağaları Etkileniyor”
DAÜ-SAGM’ın faaliyetleri ve proje hakkında bilgiler veren DAÜ Fen ve Edebiyat Fakültesi,
Biyolojik Bilimler Bölüm Başkan Yardımcısı ve DAÜ-SAGM Başkanı Yrd. Doç. Dr. Burak Ali
Çiçek, “Kıyısal alanda yaşayan nesli tükenmekte olan bitki ve hayvanların neslinin devamı kıyı
bölgelerinin etkin kullanımı ile mümkündür. Kıyısal alan, deniz ve/veya karasal koşullara adapte
olmuş birçok organizmaya ev sahipliği yapmakla birlikte, adamız koşullarında insan kullanımı
açısından en yoğun bölgedir. Akdeniz ülkelerinin tümünde görülen, kıyısal alan tahribatı
ülkemizde de belirgin olarak görülmektedir. Kıyısal alanın tahribatının en etkin biçimde olumsuz
etkilediği canlı grubu deniz kaplumbağaları olduğu gibi; bu alanın korunmasında en etkin
aracımız da yine deniz kaplumbağalarıdır” diye konuştu.
“Ülkenin Tüm Canlıları ve Doğal Güzellikleri Koruyoruz”
Deniz kaplumbağalarının (Caretta Caretta ve Chelonia Mydas) Kıbrıs’ın simgesi haline gelmiş
ve koruma altına alınmış doğal miraslarımızdan olduğunun altını çizen Yrd. Doç. Dr. Çiçek,
“Bununla birlikte, bu canlıları korumak için yaptığımız çalışmalarda, amacımız sadece deniz
kaplumbağalarını korumak değil, aynı habitatı paylaşan diğer canlıları ve Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti’nin (KKTC) doğal güzelliklerini ve varlıklarını da korumaktır. İşte bu amaçla,
İskele, Yeniboğaziçi ve Gazimağusa sahillerindeki deniz kaplumbağalarının bilimsel olarak
izlenmesi ve korunması projesine, KKTC Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Çevre
Koruma Dairesi’nden alınan izinle, DAÜ Su Altı Araştırma ve Görüntüleme Merkezi olarak 12
yıldır devam etmekteyiz” dedi.
“Yuvaların %7’si Kumsala Yapılan Araç Girişleri Nedeniyle Tahrip Edildi”
Yrd. Doç. Dr. Burak Ali Çiçek, 12 yıldır Proje Koordinatörü Öğr. Gör. Hasan Deniz Akbora ile
kendisinin gözetiminde, ulusal ve uluslararası gönüllülerle yapılan çalışmalarda oldukça başarılı
olduklarını ifade ederek, şunları söyledi: “2020 yılında da, pandemiye rağmen koruma
çalışmaları Eylül ayı sonunda başarılı bir şekilde sonuçlandırılmıştır. 2020 yılında yapılan
çalışmalar, Türkiye İş Bankası sponsorluğunda sürdürülmüş; koruma aktivitelerinin yoğun
olarak yürütüldüğü alanlara İskele, Yeniboğaziçi ve Gazimağusa belediyelerinin ve DAÜ’nün
teknik personel desteği ile bilgilendirici levhalar yerleştirilmiştir.
6 aylık çalışma dönemi boyunca 215 adet yuva tespit edilerek koruma altına alınmıştır. Bu
yuvalardan %7 si kumsala yapılan araç girişleri nedeni ile tahrip edilmiştir. %8’i yuvalar gel-git
bölgesinde bulunduğundan su basması nedeni ile kurtarılamamış ve %4’ü ise köpek ve tilkiler
tarafından kazılarak tahrip edilmiştir. Korumaya alınan yuvaların %80’i periyodik olarak takip
edilip yavru çıkışları izlenmiş, gereken durumlarda müdahale edilerek yuvada sıkışan yavrular
kurtarılmıştır. Toplamda 11,050 kaplumbağa yavrusunun denizle buluşması sağlanmıştır.”
DAÜ-SAGM Başkanı Yrd. Doç. Dr. Burak Ali Çiçek, 2007 yılında kurulan merkezin; deniz,
göl, sulak alan gibi her türlü sucul sisteme ve ilişkide olduğu çevreye yönelik çalışmalarının
ulusal ve uluslararası düzeyde devam edeceğini ifade etti.
